Content ID là gì? Cẩm nang Content ID kiếm tiền trên Youtube
Hiểu về Content
ID – hệ thống nhận diện, bảo vệ bản quyền video trực tuyến tiên tiến từ
Youtube.
Nếu bạn đang kiếm tiền Youtube thì khái niệm #ContentID là một khái niệm nên được biết đến, dù
cho bạn có là người tự tạo ra nội dung của riêng mình, hay kể cả bạn đang là
người kiếm tiền bằng cách reup video đi chăng nữa. Tại sao lại như vậy, cùng
tìm hiểu qua bài viết của Khiêm Vũ dưới đây.
Content ID là gì?
Hiểu đơn giản,
đây là một hệ thống nhận diện một cách tự động từ Youtube, dựa trên những dữ liệu
về video/audio, hoặc có thể là cả hình ảnh nữa, do người chủ sở hữu tải lên, gọi
là “reference material”. Youtube sẽ sử dụng các “bản đối chiếu” này, để so sánh
với các video khác được tải lên trên hệ thống của mình, nhằm tìm ra xem chúng
có khớp với nhau không. Nếu có, tùy vào chính sách do người sở hữu đã áp đặt
lên sản phẩm của mình, mà youtube sẽ thông báo đến người bị “dính” – Match Content ID.
Theo tìm hiểu của
mình, thì hệ thống nhận diện bản quyền nội dung này được giới thiệu từ khá sớm,
lần đầu khoảng tháng 06/2007, nhằm chống lại những tranh cãi về bản quyền diễn
ra trên trang web này, sau một thời gian hoạt động. Công cụ này ban đầu bao gồm
các công cụ nhỏ hơn được giới thiệu là Audio ID, Video ID,... nhưng ngày nay
chúng ta chỉ biết đến với một tên gọi duy nhất là Content ID mà thôi. Cũng cần
nói thêm, sở dĩ Google cần đưa ra công cụ này, vì họ gặp nhiều than phiền từ
các công ty ghi âm, khi sản phẩm của họ bị phát tán trên Youtube, cho nên Audio
Indentify được công bố trước tiên, đến tháng 10 cùng năm thì Video Indentify được
giới thiệu.
Content ID hoạt động như thế nào?
Nguyên tắc hoạt động của Content ID theo một nguyên lý đơn giản là đối chiếu từng-cái-một. Đó là
một cách nói đơn giản, nhưng quy trình thực sự phức tạp hơn nhiều, mà chúng ta,
không thể biết được. Nhưng về cơ bản, nó sẽ có các bước như dưới đây.
Chủ sở hữu bản
quyền tải lên các file video lên trên kênh của mình, các file này được gọi tên
là refrence file, hay tạm dịch là tập tin đối chiếu. Điều này có nghĩa là quyền
sở hữu của người tạo nội dung đã được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu của Youtube,
khi đó, trang web chia sẻ video này sẽ tự tạo ra một dấu vân tay (fingerprint)
cho các file nội dung này, sử dụng cho việc nhận diện, đối chiếu sau này. Các
file này không nhất thiết phải để công khai, mà có thể để private cũng được. Đó
là lý do mà bạn thấy không có video giải Ngoại hạng Anh chính thức nào trên
Youtube, nhưng vẫn dính bản quyền nếu bạn upload lên. Hay như bài hát “Chắc ai
đó sẽ về” lại có thể dính thông báo trùng khớp Audio.
Kể từ đây,
Content ID bắt đầu hoạt động với những gì mà chủ sở hữu đã xác lập. Hệ thống sẽ
tự động quét (scan) các video đã có trên YT để tìm xem nó có trùng khớp hay
không, thứ tự lần lượt sẽ là từ hiện tại, dần về quá khứ. Cho nên những video
càng cũ thì càng lâu thấy bị báo trùng khớp.
Mỗi khi có người
dùng tải lên các video mới, nó sẽ được đối chiếu với hệ cơ sở dữ liệu về
Content ID của Youtube, và nếu nó không bị trùng khớp, bạn có thể xuất bản
video bình thường, ngược lại, bạn có thể bị dính “claim” bản quyền, và khi đó,
tùy vào chính sách (Match Policy) từ người sở hữu, mà mỗi video được áp dụng “cách
đối xử” riêng.
Có thể thấy,
đây là một hệ thống cực kỳ đồ sộ đến từ công ty thuộc sở hữu của Google, nhưng
vô cùng thông minh vì khả năng nhận diện của nó khá tốt, và nhanh nhạy. Tuy vậy,
vào năm 2011, đã từng có những lời than phiền từ các gamer vì các video game
play của họ bị bắt bản quyền.
Hiểu thêm về Match Policy
Như mình đã đề
cập ở trên, mỗi người sở hữu nội dung sau khi upload file đối chiếu lên, sẽ áp
dụng cho nó chính sách áp dụng riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu của mình.
Match Policy có
4 dạng chính:
- Tắt tiếng (MUTE) âm thanh khớp với nhạc của họ
- Chặn (BLOCK) toàn bộ video hiển thị
- Kiếm tiền (MONETIZE) từ video bằng cách chặn quảng cáo trên đó
- Theo dõi (TRACK) số liệu thống kê lượt xem video
Ngoài ra, có một số tùy chọn mở rộng
như chặn ở một số quốc gia nào đó, kiếm tiền ở một số quốc gia,...
Do Policy đa dạng như vậy, nên người
chủ sở hữu Content ID cũng cần nắm rất rõ về nguyên tắc bản quyền để áp dụng
cho đúng. Trong luật của Youtube, có đề cập đến những dạng video/âm thanh thuộc
vào dạng quá chung chung, hoặc thuộc public domain, hoặc theo luật Fair Use,...
thì match policy có thể bị xem xét, và không tính là bản quyền. Nói chung, khá
phức tạp, bởi vậy mà mình nhận định đây là một phần cực khoai, khi bạn cần học
về Youtube Certified. Và cũng bởi nó, mà nhiều mẫu thư Kháng cáo bản quyền mà chúng
ta thấy trên mạng thường dựa theo những sườn như đã đề cập ở trên.
Thực tế, rất nhiều người chủ sở hữu
đã áp dụng chính sách Monetize on video. Họ cho phép bạn đăng tải lại video của
họ, và hiển thị quảng cáo trên những video đó, tiền thu được từ quảng cáo, tất
nhiên sẽ do họ hưởng. Và nhiều người làm giàu bằng cách này, chứ không phải
bằng kênh Youtube chính của họ (hoặc có kiếm tiền từ kênh chính thức, nhưng từ
video đăng tải lại cũng kha khá). Youtube đã từng đem lại cho các đối tác sở
hữu nội dung 1 tỷ dollar dựa trên hệ thống Content ID.
Nếu tôi bị Match ID thì sao?
Khi đó, nặng
nhất, nếu rơi vào trường hợp bị áp dụng Block Worldwide, bạn sẽ bị dính 1 “gậy”
(copyright strike) từ Youtube, mỗi gậy này hết hạn sau 1 tháng. Nếu bị dính quá
3 gậy, tài khoản của bạn sẽ bị tắt kiếm tiền.
Các trường hợp
khác, video của bạn có thể vẫn được hiển thị bình thường, và áp dụng theo những
điều kiện đi kèm của match policy tương ứng.
Có kháng cáo được không?
Có, nếu bạn cảm
thấy đang bị lạm dụng bản quyền, và tin rằng video của mình không mắc bản quyền.
Đối với những chủ sở hữu Content ID, nếu có dấu hiệu lạm dụng, và nhiều lần đưa
ra khái niệm không đúng, họ có thể bị tắt Content ID, và chấm dứt quyền đối
tác.
Tuy vậy, nếu bạn
kháng cáo bừa, nhà sở hữu nội dung sẽ có thể áp chế, và cho bạn 01 copyright
strike, đẩy tài khoản của bạn vào trạng thái xấu (bad standing). Và hầu như, khả
năng “chống lại tổ chức” của bạn là khá thấp, cuộc sống vốn dĩ không công bằng,...
Tuyệt! Tôi muốn đăng ký Content ID?
Hey, chậm lại
chút bồ tèo. Mình xin nói rõ là không phải ai, hay nội dung nào cũng có thể đăng
ký được.
Dưới đây là những
nội dung không được chấp nhận:
- mashups, “best of”s, compilations, and remixes of other works
- video gameplay, software visuals, trailers
- unlicensed music and video
- music or video that was licensed, but without exclusivity
- recordings of performances (including concerts, events, speeches, shows)
Có vài thuật ngữ
dịch ra hơi khó, nên bạn có thể dùng google để tìm hiểu thêm, nhưng mình có thể
điểm qua, là các dạng nội dung kiểu pha trộn lại nhạc từ nhiều bài nhạc, tổng hợp,
remix, video hay nhất của ai ai đó, video chơi game, hướng dẫn sử dụng phần mềm,
trailer,...
Ngoài ra, theo
Rai Kang thì để sở hữu Content ID, thì bạn phải là 1 công ty chuyên sản xuất
content. Chứng minh được thu nhập và thất thoát từ việc reup không bản quyền của
người khác.
Khá khó phải
không nào.
Tuy vậy, nếu
video của bạn không bị dính các trường hợp trên, và không muốn trải qua các thủ
tục giấy tờ lằng nhằng, mà vẫn muốn sở hữu Content ID, thì có thể liên hệ với
mình để tham gia vào METUB network, hoặc Yeah1 Network. Đảm bảo, nếu bạn có nội
dung tự tạo, bạn sẽ được sở hữu Content
ID cho riêng mình.
- Xem thêm: Cách tạo url kênh thu gọn với chỉ 0 subs
Tổng kết
Như vậy, mình
đã giới thiệu cho bạn một cách khá cơ bản, và cố gắng đem đến nhiều nhất lượng
thông tin cho bạn về Content ID của Youtube. Hy vọng bạn có được cái nhìn rõ
ràng, và áp dụng vào công việc kiếm tiền trên Youtube của mình một cách tốt nhất.
No comments: